Επιστολή ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΤΕΙ στην Υπουργό Παιδείας για τα επαγγελματικά δικαιώματα

Η έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων (Π.Δ.) που αφορούν στα Επαγγελματικά Δικαιώματα πολλών πτυχιούχων Τ.Ε.Ι. στην χώρα μας, ως γνωστόν εκκρεμεί ακόμα και σήμερα. Ακόμη και στις ειδικότητες που αυτά έχουν εκχωρηθεί, οι απόφοιτοι δεν έχουν δικαίωμα εγγραφής στα επιμελητήρια, με αποτέλεσμα να υπάρχει πρόβλημα τόσο στην άσκηση του επαγγέλματος, όσο και σε άλλα θέματα (οικονομικά, ασφαλιστικά κ.α.). Είναι πλέον κοινή παραδοχή, ότι πρέπει να δοθεί επιτέλους λύση και στη χώρα μας την ίδια ώρα που στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες παρόμοια θέματα έχουν επιλυθεί.

Ως εκφραστές της πλειοψηφίας των φοιτητών, πιστεύουμε ότι ήρθε η ώρα η Πολιτεία να υιοθετήσει την πάγια και διαχρονική θέση της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, για «άμεση έκδοση των επαγγελματικών δικαιωμάτων στις ειδικότητες που εκκρεμούν». Πρέπει επιτέλους η Πολιτεία να δείξει έμπρακτα την ηθική διακυβέρνηση που επαγγέλλεται. Η ηθική τάξη δεν είναι διαπραγματεύσιμο είδος και τα Επαγγελματικά Δικαιώματα είναι πρωτίστως θέμα ηθικής τάξεως.
Πλέον έχει αποσαφηνιστεί πλήρως, μετά το 2007, ότι τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι) αποτελούνται από δύο ισότιμους και παράλληλους τομείς: α) τον Πανεπιστημιακό τομέα, ο οποίος περιλαμβάνει τα Πανεπιστήμια και την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και β) τον Τεχνολογικό τομέα, ο οποίος αποτελείται από τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Τ.Ε.Ι) και την Ανωτάτη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΑΣΠΑΙΤΕ).
Γίνεται έτσι εύκολα αντιληπτό ότι δεν νοείται να υπάρχουν διαφορές στις επαγγελματικές δυνατότητες που απορρέουν από τις σπουδές διπλωματούχων του ίδιου εκπαιδευτικού επιπέδου, στην ίδια μάλιστα γνωστική περιοχή. Ωστόσο στην Ελλάδα τα επαγγελματικά δικαιώματα καθορίζονται από τη συντεχνιακή επιθυμία και όχι από την παρεχόμενη γνώση.

Είναι απαράδεκτο το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης, να κωλυσιεργεί στη διαδικασία της τελικής έκδοσης των Επαγγελματικών Δικαιωμάτων στους αποφοίτους, εμπαίζοντάς τους παράλληλα είτε μέσω ατέρμονης διαβούλευσης είτε με εξαγγελίες που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν ακόμα και σήμερα απόφοιτοι ΤΕΙ που εκπαιδεύονται τέσσερα χρόνια, από καθηγητές με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα, αλλά σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία να μην μπορούν να ασκήσουν ελεύθερα, χωρίς περιορισμούς και εμπόδια, το επάγγελμα που σπούδασαν!

Όλα αυτά μάλιστα, όταν το Υπουργείο με την έκδοση του Π.Δ. του 2010 εκχωρεί επαγγελματικά δικαιώματα στους αποφοίτους των ιδιωτικών κολεγίων, ίδια με αυτά που έχουν οι απόφοιτοι, των συνεργαζομένων με τα κολέγια, Πανεπιστημίων του εξωτερικού. Δηλαδή, όχι απλά εμφανίζονται περισσότεροι ανταγωνιστές στους αποφοίτους των Τ.Ε.Ι., αλλά έχουν και πολύ περισσότερες εργασιακές διεξόδους καθώς οι απόφοιτοι των κολεγίων έχουν δικαίωμα ισότιμης εγγραφής στα επιμελητήρια και στις κατά κλάδο επαγγελματικές ενώσεις.

Οι πτυχιούχοι των ΤΕΙ αυτή τη δυνατότητα όχι απλά δεν την έχουν, αλλά σε κάθε προσπάθεια διεκδίκησης και κατοχύρωσης δικαιωμάτων τόσο σε επαγγελματικό επίπεδο όσο και σε ακαδημαϊκό βρίσκουν απέναντί τους τα επιμελητήρια. Είτε με δικαστικές προσφυγές είτε μέσω των επιρροών που ασκούν στην πολιτική εξουσία διαχρονικά τα επιμελητήρια «φρενάρουν» την εξέλιξη των ΤΕΙ.

Σήμερα καθίσταται αναγκαίο να προχωρήσει ο επανακαθορισμός με σύγχρονες και διαφανείς διαδικασίες, όλων των επαγγελματικών δικαιωμάτων, όλων των ειδικοτήτων, με βάση φυσικά, το γνωστικό τους αντικείμενο (επίπεδο και περιεχόμενο σπουδών). Είναι προφανές, πλέον, ότι η λύση του προβλήματος θα προκύψει, όταν η πολιτεία αναγνωρίσει ουσιαστικά τους αποφοίτους των ΤΕΙ, ως απόφοιτους Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και δεχτεί ότι πρέπει να ισχύει ότι και για τους αποφοίτους της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Ήρθε η ώρα να υιοθετηθούν από όλες τις πλευρές αντικειμενικοί κανόνες, διεθνώς αποδεκτές αρχές και λύσεις, με βάση το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο, αξιοκρατία, καθαρή αντίληψη της επικρατούσας κατάστασης, ρεαλισμός και αποφυγή αποκλεισμών, έτσι ώστε να έχουμε πραγματικά ισότιμα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ στην χώρα μας.

Έχοντας πραγματική επίγνωση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, ως προς την επαγγελματική τους κατοχύρωση, πολλοί απόφοιτοι της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας σήμερα, προτείνουμε:

1. Δημιουργία «Ενιαίου Θεσμικού Πλαισίου»

Μία από τις βασικές στρεβλώσεις, που παρατηρούνται σήμερα στο χώρο της Ανωτάτης Εκπαίδευσης, είναι το γεγονός ότι διέπεται από δύο διαφορετικά θεσμικά πλαίσια. Συγκεκριμένα, η λειτουργία των Πανεπιστημίων καθορίζεται με τον νόμο πλαίσιο 1268/1982, αντίστοιχα η λειτουργία των ΤΕΙ καθορίζεται με το νόμο πλαίσιο 1404/1983. Ο διαχωρισμός αυτός μοιραία οδηγεί σε στρεβλώσεις, σε συντεχνιακές συγκρούσεις και κατ’ επέκταση τροφοδοτεί τη χρόνια διαμάχη για τα Επαγγελματικά Δικαιώματα των αποφοίτων ΤΕΙ. Στο πλαίσιο λοιπόν της επίλυσης των χρόνιων προβλημάτων των ΤΕΙ, προτείνουμε την δημιουργία ενός Νέου Ενιαίου Θεσμικού Πλαισίου στην Ανώτατη βαθμίδα της εκπαίδευσης, στο οποίο θα καθορίζεται παράλληλα η λειτουργία Πανεπιστημίων και ΤΕΙ.

2. Θέσπιση Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων.

Η διαβάθμιση των επαγγελματικών προσόντων σύμφωνα με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβούλιου των Υπουργών σύνοδο του Bergen το 2005, που αφορά τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων, πιστεύουμε ότι θα αποτελέσει μία καινοτόμα πολιτική, η όποια θα ανατρέψει πλήρως την παραδοσιακή αντίληψη που επικρατεί στη χώρα μας, ως προς τα Επαγγελματικά Δικαιώματα. Η διαβάθμιση αυτή πραγματοποιείται στις χώρες της Ευρώπης ανάλογα με το Πτυχίο, τον Μεταπτυχιακό Τίτλο και το Διδακτορικό Τίτλο. Στην κατεύθυνση αυτή, προτείνουμε όλοι οι πτυχιούχοι των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων να εντάσσονται στο «6ο επίπεδο επαγγελματικών προσόντων του Ευρωπαϊκού Πλαισίου», πρακτική που έχει υιοθετηθεί σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. πλην της Ελλάδας. Οι απόφοιτοι Ανώτατης Εκπαίδευσης δικαιούνται απεριόριστης επαγγελματικής κατοχύρωσης στο γνωστικό αντικείμενο των σπουδών του ο καθένας, οπότε πρέπει πλέον και για τους απόφοιτους των ΤΕΙ να ισχύει ότι και γι’ αυτούς των Πανεπιστημίων, η «Περιγραφή Επαγγέλματος».

3. Δημιουργία Ενιαίου Φορέα Χορήγησης της Άδειας Ασκήσεως Επαγγέλματος.

Την αρμοδιότητα, σήμερα, για την χορήγηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος, την κατέχουν τα επιμελητήρια (Οικονομικό, Τεχνικό, Γεωτεχνικό κ.α), και ως μέλη τους εγγράφονται διπλωματούχοι των Πανεπιστημίων και των ισότιμων σχολών του εξωτερικού μετά τη λήψη της άδειας άσκησης του επαγγέλματος. Οι απόφοιτοι των ΤΕΙ δεν εγγράφονται στα μητρώα των επιμελητηρίων, πρακτική αντίθετη με το νόμο του 2007 όπου τα ΤΕΙ εντάχθηκαν στο πεδίο των Α.Ε.Ι.

Υπάρχουν ωστόσο ειδικότητες, όπως οι απόφοιτοι ορισμένων τμημάτων της Σχολής Διοίκησης Οικονομίας, οι οποίοι να μεν εγγράφονται στο Οικονομικό Επιμελητήριο, αλλά το Υπουργείο θέτει ως απαραίτητη προϋπόθεση την απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου από Πανεπιστήμιο Οικονομικής κατεύθυνσης, πρακτική μη εφαρμόσιμη αν αναλογιστεί κανείς ότι σήμερα υπάρχουν Πανεπιστήμια τα οποία δεν δέχονται καν τους αποφοίτους ΤΕΙ για να πραγματοποιήσουν μεταπτυχιακές σπουδές σε αυτά. Είναι ευρέως γνωστό ότι σήμερα τα επιμελητήρια, αγνοούν τον θεσμικό τους ρόλο ως Σύμβουλοι της Πολιτείας και λειτουργούν μόνο ως συνδικαλιστικοί φορείς των εκπροσώπων τους. Αγνοείται επίσης το Κοινοτικό Δίκαιο, το οποίο απαγορεύει τη σύγκρουση συμφερόντων και επιτάσσει οι αρμοδιότητες να ανατεθούν σε ένα φορέα ανεξάρτητο από τους ανταγωνιζόμενους επαγγελματίες, ο οποίος θα παρέχει εγγυήσεις ανεξαρτησίας και διαφάνειας ως προς την ίση μεταχείριση αποφοίτων Πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Είναι σαφές ότι στην Ελλάδα η Εκπαίδευση καθορίζεται από την συντεχνιακή επιθυμία και όχι την παρεχόμενη γνώση. Γι΄ αυτό, προτείνουμε, ισότιμη συμμετοχή των αποφοίτων των Τ.Ε.Ι. στα επιμελητήρια χωρίς καμία προϋπόθεση και πιστεύουμε, ότι μονόδρομο αποτελεί η δημιουργία Ενιαίου Φορέα Χορήγησης της Άδειας Ασκήσεως Επαγγέλματος, όπου δικαίωμα ένταξης θα έχουν όλοι οι απόφοιτοι Πανεπιστημίων και ΤΕΙ με τη λήψη του πτυχίου τους και μόνο. Τέλος, για να υπάρχει πλήρης διαφάνεια και αξιοκρατία, ως προς ίση μεταχείριση των αποφοίτων, θα πρέπει στα όργανα διοίκησης του Φορέα να υπάρχει ισότιμη συμμετοχή αποφοίτων ΤΕΙ και Πανεπιστημίων.

Με τιμή,
Ο Γραμματέας της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΤΕΙ
Αντωνάκης Γρηγόρης